در چنین روزی در سال 61 ه ق پس از اتمام و واقعه خونبار کربلا کاروان اسیران به راه افتاد . در این روز سپاه عمر سعد و نیز اسراى اهل بیت از کربلا به کوفه به راه افتادند . عمر سعد بر کشتههاى سپاه خود نماز خواند و آنان را دفن کرد ولی اجازه نداد که یاران امام حسین (ع ) را دفن نمایند . سپاه عمر سعد اهل بیت عصمت و طهارت ( ع ) را برشترها سوار کرده به کوفه بردند . این کاروان بعدها پیام آور کربلا و افشا گر ظلم و ستم بر خاندان اهل بیت عصمت و طهارت شد . در این کاروان ، نقش فداکاریهاى عظیم امام زین العابدین ( ع ) و حضرت زینب ( س ) ، بسیار جلوه می نمود . حضرت زینب( س ) سرپرست کاروان اسیران اهل بیت (ع ) و مراقبت کننده از امامزین العابدین(ع ) و افشاگر ستمگرىهاى حکام اموى با خطبههاى آتشین بود. آن حضرت پس از عاشورا و در سفراسارت، در کوفه و دمشق، خطابههاى آتشینى ایراد کردند و رمز بقاى حماسه کربلا وبیدارى مردم گشت.پس از بازگشتبه مدینه نیز،در مجالس ذکرى که براى شهداى کربلاداشت،به سخنورى و افشاگرى مىپرداخت. ایشان به همین دلیل به «قهرمان صبر»شهرت یافته اند . در میان کاروان زنان دیگری نیز حضور داشتند که برخى از آنان اولاد امام على«ع»بودند . ام کلثوم، فاطمه،صفیه،رقیه و ام هانى،فاطمه و سکینه، رباب،عاتکه،مادر محسن بن حسن،دختر مسلم بن عقیل،فضه نوبیه،کنیز خاص امام حسین«ع»و مادر وهب بن عبد الله نیز از زنان حاضر در کربلا بودند.
گفته می شود تاریخ ورود اسرا به شام دوم ماه صفر بوده است.بنا بر این روایت حضرت زینب ( س ) و کاروان بیست و دو روز متوالى در رنج بودند و با این حال حضرت زینب (س ) را وارد مجلس یزید بن معاویه کردند . حضرت زینب( س) در کاخ یزید چنین فرمود : «ا ظننتیا یزید حیث اخذت علینا اقطار الارض و افاق السماء فاصبحنا نساق کما تساق الاسارى ان بنا على الله هوانا و بک علیه کرامة؟»اى یزید!خیلى مغرور شده ای .تو خیال مىکنى اینکه امروز ما را اسیر کردهاى و تمام اقطار زمین را بر ما گرفتهاى و ما در مشت نوکرهاى تو هستیم،یک نعمت و موهبتى از طرف خداوند بر توست؟!به خدا قسم تو الآن در نظر من بسیار کوچک و حقیر و بسیار پست هستى و من براى تو یک ذره شخصیت قائل نیستم.
بنا به دلایل و مناسبت های گفته شده این روز به نام روز تجلیل از اسرا و مفقودین نام گرفته است .