معرفی شهرستان روانسر

شهرستان روانسر  با مساحت  1140کیلومتر متر مربع یکی از شهرستان های استان کرمانشاه در 60کیلومتری مرکز استان واقع شده است ، سرزمینی که خداوند نعمت های فراوان خود را بصورت چشمه های جوشان ، رودهای خروشان ، زمین های حاصل خیز عرضه نموده است و دارای مردمانی غیور ، اصیل و مهمان نواز می باشد. در مورد وجه تسمیه نام این شهرستان وجه تسمیه‌های متفاوتی وجود دارد که از جمله روان سر به معنای سرای روح و جان است و یا سراب پرآب روان است که با همه این اوصاف روانسر محل آسایش سرسبزی و زندگی و رودها و چشمه های خروشان است.

شهرستان روانسرنگین همیشه سبز و  به عنوان دروازه اورامانات از شمال به شهرستان کامیاران در استان کردستان ، از شرق به شهرستان کرمانشاه از شمالغربی به شهرستان پاوه، از جنوب به شهرستان اسلام آباد غرب و از غرب به شهرستان جوانرود منتهی می شود. زبان مردم آن گویش کردی سورانی است و اکثر مردم آن اهل سنت و پیرو مذهب امام محمد شافعی (رض) می باشند ودر تعدادی از روستاهای همجوار با شهرستان کرمانشاه خانوارهایی از  شیعه اثنی عشری وطایفه اهل  حق سکونت دارند.پوشاک مردان شامل چوخه و رانک ( پیراهن و شلوار محلی ) است که روی آن شال می‌بندند و از کلاش یا گیوه هم برای پا پوش استفاده می‌کنند. زنان روانسری معمولا پیراهن‌های بلند و گشاد و سخمه ( جلیقه ) و کوا (قبا) در رنگها و طرحهای متنوع می‌پوشند که علاوه بر زیبایی از نظر پوشیدگی و موزون نمودن قامت شخص بسیار موثرند. خوراک شهرستان روانسر هم در نوع خود لذیذ و کم نظیر است،آش پاغازه، آش شلم ، آش دوغ ، هلوژه ئاو ، آش انار ، ماشاو ، تورشا ، پرپوله ، آش رشته ، قیسی رون ، پتله ، خورش کنگر ، خورش ریواس ، خورش هلو ، دلمه ، خورش قسقوان ، پلاو کشمش ، بورانی کرفس و سیر و ماس از جمله غذاهای سنتی این شهر است. موسیقی در میان مردم کرد جایگاه ویژه‌ای دارد، موسیقی رایج در روانسر مانند شهرستانهای پاوه و جوانرود شامل نواهای هوره، سیاه چمانه ، سوز است و سازهای مورد استفاده عبارتند از سرنا ، دهل ، شمشال و دف که در مراسم مولودی خوانی به کار می‌رود.

 از جاذبه های این شهرستان می توان به سراب روانسر، غار قوی قلعه، گور دخمه روانسر، غار کاوات ، مناظر بکر وبدیع ارتفاعات شاهو ،تپه موسایی و …اشاره کرد روانسر را باید شهر آب دانست چرا که در این شهرستان چشمه ها ورودخانه های فراونی وجود دارد وچشمه های پرآب این شهرستان علاوه بر تامین آب شرب روانسر ومصارف کشاورزی دشت های حاصل خیز این شهرستان  آب شرب شهر جوانرود از طریق چشمه های آب شهر روانسر تامین می شود .

مردمان این شهرستان بیشتر به کشاورزی ، دامداری وباغبانی مشغول هستند واز لحاظ رتبه مساحت اراضی زراعی چهارمین شهرستان استان ولی از لحاظ کیفیت کشاورزی بهترین های استان می باشد ودر سال های 84تا 86 بیش از 5 نفر از کشاورزان روانسری بعنوان نمونه کشوری انتخاب و در زمینه های برداشت ذرت ، گندم دیم ونخود دیم حائز رتبه برترکشوری  شده اند . وتنوع مزارع این شهرستان شامل گندم ، جو، نخود ، کلزا، یونجه وشبدر ودر مزارع باغی شامل درختان مثمری مانند توت وگردو می باشد.شایان ذکر است این شهرستان چهار سال پیاپی رتبه اول کشوری تولید ذرت را به خود اختصاص داده است .

با توجه به تقسیمات کشوری این شهرستان دارای 2شهر بنام های روانسر وشاهو و 5 دهستان  به نام های : بدر آباد ، قوری قلعه ، زالواب ، دولت آباد و حسن آباد بوده وجمعیت این شهرستان بیش از 47000 نفر می باشد.همچنین با توجه به خدمات دولت جمهوری اسلامی ایران در این منطقه وپتانسیل های ترقی وتوسعه در  این شهرستان ، هم اکنون شهرستان روانسر یکی از شهرستان های توسعه یافته استان کرمانشاه می باشد و دارای سه دانشگاه مرکز جامع علمی وکاربردی ، پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی مرکز روانسر در این شهرستان تاسیس وزمینه ادامه تحصیل جوانان این شهرستان وسایر علاقمندان به تحصیل در شهرستان هاواستان های همجوار را فراهم نموده است .

در این نوشتار کوتاه جاذبه های این شهرستان به اجمال معرفی وامید است گردشگران عزیز با آثار وجاذبه های گردشگری این شهرستان  بیشتر آشنا شوند  .

*دخمه روانسر (گور صخره‌ای) :

یا تاق فرهاد در دیواره کوهی در حاشیه سراب روانسر واقع است که به دوره هخامنشی باز می‌گردد. این دخمه شامل یک اتاقک کوچک است که ورودی آن به سمت شرق و مشرف به رودخانه وشکه رو( خشک رود) و دشت های باشوکی است. نقش اهورامزدا، یک شخص روحانی و توده‌ای هیزم در سمت راست ورودی این دخمه دیده می‌شود. یک پایه ستون نیز در کنار سراب روانسر وجود دارد که احتمالاً هم زمان با دخمه ساخته شده‌است و نشان دهنده وجود یک کاخ یا سازه‌ای کوچکتر در نزدیکی چشمه در دوران هخامنشی است.

*غار قوری قلعه :

یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی و بسیار زیبای شهرستان روانسر غار قوری قلعه  که در بخش شاهو قرار دارد بزرگترین غار آبی آسیا می‌باشد. این غار در ۲۵ کیلومتری شهر [روانسر] قرار دارد. قدمت آن به ۶۵ میلیون سال می‌رسد و تنها ۳۰ سال از شناسایی آن می‌گذرد و به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده‌است. در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی یک گروه از غارشناسان انگلیسی و در سال ۱۳۵۶ و نیز گروه دیگری از غارنوردان فرانسوی موفق به کشف کامل این اثر شدند . عمق حوضچه‌های این غار به ۱۴ متر می‌رسد همچنین دمای داخل غار۷ تا ۱۱ درجه‌است و در تمام فصول سال ثابت است. این اثر طبیعی دارای تالارهای زیبا در ۱۴۰۰متری و ۵۰۰ متری به نام‌های تالار مریم، تالار کوهان شتر، تالار مسیر برزخ، تالار بلور و تالار عروس می‌باشد.این غار یکی از زیباترین جاذبه‌های دیدنی استان کرمانشاه و شهرستان روانسر می‌باشد.

*سراب همیشه خروشان :

چشم انداز زیبای دیگر این شهرستان سراب همیشه خروشانی به نام سراب روانسر می باشد که در مرکز شهر روانسر چشم هر صاحب ذوقی را بسوی خود می کشاند وهمه روزه مسافران زیادی برای دیدن این چشم انداز زیبا راهی این شهر می شوند تا لحضه ای را با آسایش در کنار این سراب خروشان سپری نمایند.این سراب سرچشمه آب رودخانه قره سو در کرمانشاه نیز می باشد .

*تپه موسایی :

تقریبادر داخل شهر روانسرقرار دارد در ساحل شرقی رودخانه سراب روانسر به فاصله کمی از سراب روانسر قرار دارد  وبرابر بررسی کارشناسان این تپه نشانگر قدمت 5000 ساله استقرار انسان در این منطقه می باشد.که به گفته اهالی این تپه محل ساختمان ( عمارت )مالکین قدیمی ،وهمچنین محل دفن اموات یهودیان روانسر بوده است .

 *سراب جاوری :

در دامنه کوه ماه زرد ودر ورودی شهر روانسر در مسیر جاده روانسر – کرمانشاه قرار دارد وآبدهی آن 50تا 500 دبی در ثانیه می باشد ومنابع مهم مصرف کشاورزی در منطقه ویکی از نقاط گردشگری روانسر می باشد .

* غار کاوات :

که در دامنه کوه های سربفلک کشیده شاهو در اطراف روستای شبانکاره از توابع این شهرستان می باشد وبه جهت  آب روانی که در آن جاری است علاوه بر مصارف آشامیدنی روستاهای اطراف وتا این اواخر بعنوان آب شرب شهر جوانرود استفاده میشد جهت مصارف باغبانی  وکشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.

*اماکن زیارتی :

آرامگاه منسوب به اویس القرنی- آرامگاه حضرت اویس قرنی که از تابعین بزرگ پیامبر(ص) است و بسیار مورد احترام پیامبر اکرم (ص) بوده در مسیر جاده کرمانشاه به روانسر در فاصلة 35 کیلومتری شمال غربی کرمانشاه واقع است و هر سال زائران بسیاری را از شهرهای دور و نزدیک به سوی خویش جذب می نماید که در بارگاه ویس به ذکر و مراسم عبادی خاص خویش می پردازند. بارگاه ویس به شکل بناهای دوره سلجوقی و بر ارتفاعات کوهی به نام (بیشه کوه) در محدوده روانسر قرار گرفته است . در مورد احداث بنای مقبره ویس اطلاع دقیقی در دست نیست گویا عمر بنای آرامگاه از آغاز حکومت سلجوقیان است . هر چند که پیش از آن نیز قبرستانی در آن محل وجود داشته است . البته در کتب تاریخ اصحاب و تابعین پیامبر (ص) ، روایاتی چند مبنی بر فوت اویس در هنگام جهاد در منطقه‌ای از کردستان آمده است . از جمله زیارتگا ه های این شهرستان می توان به :آرامگاه امامزاده باباحیران در روستایی به همین نام آرامگاه شیخ سراج  الدین مشهور به شیخ دارسوزدر روستای سله کان  و آرامگاه سلطان شیخ مهر دار اشاره نمود.

ارتفاعات سربه فلک کشیده شاهو :

ارتفاعات سربفلک کشیده شاهو و دامنه های زیبای آن از نقاط مهم گردشگری در شهرستان روانسر می باشد کوه زیبای شاهو که سراسر اورامان لهون را زیر چتر خود گرفته در سقط الرس کوه شاهو روستای تاریخی تنگی ور و پلنگان یا پالنگان قرار گرفته است که در ادوار گذشته حاکم نشین چند قوم کرد بوده و خاطرات تلخ و شیرین فراوانی را در سینه دارد قلعه پلنگان در دهستان ژاوروود واقع شده که در قرون ششم هجری بوسیله حاکم اردلان برای مرکز حکومت خود ساخته است که کتیبه سنگی بزرگ آن بر جای مانده است. همچنیندر تمامی فصول سال کوهنوردان زیادی از استان های همجوار جهت صعود به این ارتفاعات به شهرستان مراجعه ویا در دامنه های سرسبز آن به همراه خانواده لحظاتی را به شادی می گذرانند. ونیز ارتفاعات ودامنه های کوه شاهو محل رویش گل های زیباوگیاهان دارویی وخوراکی زیادی  است .