درچنین روزی درسال 1361 ه ش خرمشهر آزاد شد . به همین دلیل همه ساله چنین روزی به عنوان روزمقاومت وپیروزی در جمهوری اسلامی ایران گرامی داشته می شود . عراق پیش از حمله متجاوزانه به خاک ایران،از خرمشهربه عنوان «محمّره» یاد می کرد . در مهرماه سال 1359 ه ش ارتش رژیم بعث عراق در 45 روز درگیری ، شهر خرمشهر را به اشغال خود در آورد . تجاوز ارتش عراق به ایران با استمداد 48 یگان سازماندهی شده ،وبا برخورداری از پشتیبانی 800 قبضه توپ ، 5400 دستگاه تانک و نفربر ، 400 قبضه توپ ضدهوایی ، 366 فروند هواپیما و 400 فروند بالگرد انجام پذیرفت . مقصود رهبران عراق از تجاوز این بود که با شکست نظامی ایران اهداف خود مبنی بر فسخ قرارداد 1975 ، تجزیه استان خوزستان و در نهایت براندازی نظام جمهوی اسلامی را تأمین نمایند . بر همین اساس لشکرهای 1 مکانیزه و 10 زرهی با پیشروی در منطقه غرب رودخانه کرخه ، در عرض چهار روز ، فاصله 80 کیلومتری مرز تا رودخانه را پشت سر گذاشتند . در محور بستان –سوسنگرد لشکر 9 زرهی با اشغال بستان و محاصره سوسنگرد و حمیدیه ، به نزدیکی اهواز رسید که با دفاع رزمندگان اسلام ، اقدام به عقب نشینی کرد . در محور جنوب غربی اهواز هم لشکر 5 مکانیزه عراق بعد از تصرف جفیر و پادگان حمید تا منطقه نورد در 15 کیلومتری جنوب اهواز پیشروی کرد و برای اشغال آبادان و خرمشهر وارد عمل شدند که بر اثر مقاومت مردم در خرمشهر تا چهارم آبان دشمن نتوانست این شهر را تصرف کند .تااینکه سرانجام در سال 1359 خرمشهر به اشغال قوای بعثی در آمد .البته تداوم مقاومت مردم در خرمشهر توان زیادی از دشمن گرفت و اشغال این شهر با تأخیر و خسارت فراوان برای دشمن همراه شد . به همین منظور ارتش عراق برای تصرف خرمشهر تیپ 33 نیروی مخصوص را در نظر گرفت ولی با همین مقاومت مردمی ، سرانجام پس از چندین جنگ و گریز و با اختصاص 2 لشکر موفق به اشغال خرمشهر شد . نیروهای لشکر 3 عراق در 19 مهر 1359 با عبور از رودخانه کارون در موقعیتی که هیچ گونه مواضع دفاعی در این منطقه وجود نداشت ، شهر آبادان را به محاصره درآوردند . عراقیها در این مرحله بیش از 15000 کیلومتر مربع از اراضی ایران را به اشغال خود درآوردند . مقاومت نیروهای مردمی و سپاه و عناصر ژاندارمری و ارتش در سوسنگرد و فرمان امام برای شکستن محاصره شهر آبادان ، طرح دشمن را عقیم گذاشت . در این مرحله بیشترین فشار ارتش عراق بر اشغال آبادان متمرکز شد . صدام امیدوار بود با این اقدام و تصرف ساحل شمالی رودخانه اروند ، به حداقل اهداف خود مبنی بر لغو قرارداد 1975 دست یابد گزارش ستاد اروند از خرمشهر این چنین بود: " دشمن شهر را با آتش در کنترل دارد و پل خرمشهر با آتش تانک پوشانده است . نیروهای پیاده نیروی مخصوص عراق به سه چهارم منازل مسکونی خرمشهر رخنه کرده ، با آتش خود اجازه فعالیت به نیروهای خودی را نمی دهند . حدود صد نفر از نیروهای خودی در جنوب خیابان چهل متری و در گمرک محاصره شده اند و 24 ساعت است امکان رساندن آذوقه و مهمات به آنها وجود ندارد . نیروهای اعزامی از تهران و ارگانهای مختلف در بدو ورود با علاقه مندی کامل به جبهه اعزام می شوند ، ولی فقط می توانند 24 ساعت مقاومت نموده ، بی نتیجه از جبهه مراجعت نمایند . فقط تعدادی از تکاوران ژاندارمری و دانشجویان دانشکده افسری در جبهه باقی مانده اند که اکثرا مجروح یا شهید شده اند . "
اما سرانجام عملیات بیت المقدس برای آزاد سازی این شهر مقاوم آغاز شد . اولین مرحله عملیات بیت المقدس در ساعت 30 دقیقهء بامداد دهم اردیبهشت سال 1361 با رمز مبارک " یا علی‌بن‌ابیطالب(ع) " در منطقهء عملیاتی جنوب و غرب کارون , جنوب غربی اهواز و شمال خرمشهر آغاز شد .در عملیات «بیت‌المقدس» مناطق وسیعی از جنوب کشور شد و ارتش عراق با بجای‌گذاردن 16000 کشته و زخمی و 19000 اسیر، مجبوربه فرار شد. در عملیات «بیت‌المقدس» 5400 کیلومتر مربع‌از اراضی جمهوری اسلامی از جمله مراکز مهمی چون‌شهر خرمشهر، هویزه، و پادگان حمید، طی 25 روز نبردسخت توسط رزمندگان اسلام از اشغال دشمن آزادگردید. یاد و خاطره دلیر مردان هشت سال دفاع مقدس به ویژه سردارشهید جهان آرا فرمانده سپاه خرمشهر گرامی باد .